Projekt szkolenia

Umiejętność zaprojektowania szkolenia poprzez połączenie części teoretycznej i praktycznej

Jedną z najważniejszych rzeczy, którą należy mieć na uwadze będąc opiekunem w firmie, jest ścieżka szkolenia, którą będzie się podążać.

W tym sensie opiekun w przedsiębiorstwie musi być w stanie stworzyć i zapewnić program szkoleniowy zgodny z wymaganiami praktyki i sprzyjający wdrażaniu wiedzy teoretycznej w środowisku praktycznym, jakim jest przedsiębiorstwo.

Aby to osiągnąć, opiekun w przedsiębiorstwie musi opracować program szkolenia dla praktykanta, zgodnie z wymaganiami przedsiębiorstwa, ale również pamiętając, że jest on ukierunkowany na proces pracy w przedsiębiorstwie. Oznacza to, że plan musi być faktycznie przydatny dla praktykanta w pracy w konkretnym przedsiębiorstwie, a nie tylko stanowić ogólne wyobrażenie o tym, czym jest „praca”. Plan powinien dopasować konkretne działania, które praktykant będzie wykonywał w ramach praktyki, do konkretnej wiedzy, która mogła zostać wcześniej nabyta. Dobrym przykładem jest np. włączenie do projektu szkolenia treści związanych z eksportem. Jeśli firma, w której praktykant będzie pracował, jest firmą produkującą owoce, to przeprowadzenie szkolenia skupiającego się na eksporcie przedmiotów, a nie żywności, nie będzie przydatne.

Jak wspomniano, szkolenie powinno zawsze łączyć teorię i praktykę, upewniając się, że są one oparte na sobie nawzajem; w większości przypadków praktykant nie będzie w stanie wykonać praktycznego ćwiczenia bez wcześniejszego zapoznania się z teorią, ale dopóki praktykant nie wykona praktycznego działania, teoria nie będzie w pełni zrozumiała.

Podczas projektowania szkolenia należy również wziąć pod uwagę potrzebę współpracy z organizacją wysyłającą. Ułatwi to zrozumienie treści akademickich, które student otrzymał wcześniej, unikając potencjalnych powtórzeń lub luk pomiędzy aktualną wiedzą studenta a oczekiwaniami opiekuna. (Cámara de Comercio, Industria y Servicios Zaragoza, 2015)

 

Ćwiczenie: Zaprojektuj program szkolenia

W poniższym ćwiczeniu możesz zobaczyć wzór programu szkoleniowego dla naszej przykładowej firmy FOODCOM. Przyjrzyj się mu i oceń, czy według Ciebie jest w nim prawidłowe połączenie nauki i praktyki. (Generalitat Valenciana, N/D)

Po dokonaniu oceny przykładowego programu szkoleniowego, możesz przedyskutować go z grupą i sprawdzić, czy wszyscy doszli do tych samych wniosków.

Które elementy programu zmieniłbyś/ zmieniłabyś? Czy uważasz, że w programie szkolenia czegoś brakuje?

Ćwiczenie: Przykład programu szkolenia
TREŚĆ
PROCES ·         Wykrywanie wymagań i potrzeb użytkowników. ·         Opracowywanie propozycji eksportowych. ·         Klasyfikacja opcji eksportowych. ·         Wybór rynku. ·         Zastosowanie technik analizy rynku czynników produkcji. ·         Kontrola poczty elektronicznej. ·         Wdrażanie technik pomocniczych w dziale. ·         Kombinacja technik do opracowania badań rynkowych.	AKTYWNOŚĆ ·         Obecność i punktualność. ·         Przestrzeganie norm bezpieczeństwa w pracy. ·         Szacunek i właściwe traktowanie. ·         Odpowiedzialność. ·         Odpowiednie wykonywanie różnego rodzaju powierzonych zadań.
METODOLOGIA
Metodyka powinna być skoncentrowana na sposobie pracy w przedsiębiorstwie. Trener zakładowy lub jego współpracownicy czy asystenci powinni pokazać czynność do wykonania oraz metody, techniki, sprzęt i materiały do realizacji, a następnie pozwolić uczniowi samodzielnie sprawdzić, w jaki sposób zadanie do wykonania jest realizowane. Na każdą czynność uczeń musi poświęcić tyle czasu, aby mógł ją wykonać prawidłowo I w rozsądnym czasie, aż „opanuje” to zadanie.
KOORDYNACJA
Kanały komunikacji pomiędzy instruktorem firmy a opiekunem ds. podwójnego szkolenia zawodowego w centrum edukacyjnym nie będą konieczne. Firma nie jest zobowiązana do współpracy z centrum edukacyjnym w celu prowadzenia obserwacji każdego z uczniów. Trener wystawi tygodniowy raport oraz raport końcowy dla każdego uczestnika, w którym zostaną pokazane wykonane przez niego czynności wraz z ocenami.
DYSTRYBUCJA TREŚCI
Większość treści będzie opracowywana jednocześnie, dlatego trudno jest określić konkretne ramy czasowe, w których określone godziny lub daty będą przeznaczone na opanowanie konkretnego zadania, tak aby uczeń był stopniowo włączany we wszystkie działania, które rozwija firma, nabywając umiejętności niezbędne do samodzielnego wykonywania tych działań.

Temat do dyskusji

Oprócz omówienia wyników poprzedniego ćwiczenia, innym ciekawym punktem dyskusji w tej umiejętności może być następujący temat:

Czy rzeczywiście konieczne jest prowadzenie łączonego szkolenia praktycznego I teoretycznego?

Umiejętność doboru odpowiednich treści i metodologii

Mówiąc o programie szkoleniowym, który ma być opracowany, kolejnym ważnym pytaniem, które musi podjąć opiekun w firmie, jest metodologia szkolenia, która będzie stosowana. (Cámara de Comercio, Industria y Servicios Zaragoza, 2015)

Ciekawą metodologią do naśladowania jest „Metoda czterech kroków”. Opiera się ona na czterech działaniach:

 

1. Przygotuj

Pierwszym krokiem jest przygotowanie się. Należy zebrać informacje o praktykancie, aby dowiedzieć się o jego dotychczasowym doświadczeniu i wiedzy, a także ustalić, jakie umiejętności już posiada. Dzięki takiemu przygotowaniu uniknie się „bezużytecznej pracy”, ponieważ nie będzie się powtarzać części szkolenia, które praktykant już zna i nie będzie się prowadzić szkolenia, którego nie można zrozumieć, ponieważ praktykant nie ma wymaganej wiedzy.

Oczywiście, mówiąc o przygotowaniu, należy również uwzględnić miejsce pracy. Należy przygotować miejsce dla praktykanta, upewniając się, że wszystkie materiały, które mogą być potrzebne, są dostępne. Innym ciekawym sposobem na przygotowanie się do roli opiekuna w firmie jest podzielenie programu szkolenia na małe, proste kroki i przetestowanie sobie tych kroków, aby upewnić się, że są zrozumiałe.

2. Zademonstruj

Drugim krokiem w metodologii jest zademonstrowanie praktykantowi całej czynności. Oznacza to, że ważne jest, aby pokazać praktykantowi, w czasie rzeczywistym, co dokładnie będzie robił, przechodząc przez wszystkie kroki zawarte w nim, tak jak zrobiłby to każdy profesjonalista.  Tym samym demonstrujesz praktykantowi, czego oczekuje się od niego, I dajesz mu praktyczną lekcję, aby miał wskazówki, jak to zrobić.

Demonstracja powinna być przeprowadzona w dwóch fazach: najpierw należy wykonać całą czynność jak każdy pracownik, przechodząc przez kolejne etapy jeden po drugim, tak aby praktykant mógł zobaczyć całość. A później, dzieląc proces na małe kroki, pokazując praktykantowi, jak się je wykonuje, wyjaśniając, dlaczego robi się to w ten sposób i odpowiadając na ewentualne pytania. Jest to szczególnie istotne w przypadku czynności, w których ważne jest bezpieczeństwo pracy.

3. Naśladuj

W trzecim kroku, naśladowaniu, uczeń wykonuje czynność, która została pokazana w poprzednim kroku. Instruktor powinien znajdować się obok ucznia, nadzorować czynność, ale nie komentować jej, a interweniować tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne (na przykład, gdy uczeń nie wie, jak kontynuować, lub gdy uważamy, że jego bezpieczeństwo może być zagrożone). W przypadku interwencji należy jednak tylko wydawać polecenia uczniowi i pozwolić mu je wykonać, a nie przejmować je. Nie należy również strofować ucznia, pamiętajmy, że on się uczy!

Kiedy uczeń „naśladuje” pracę wykonaną w tym etapie metodologii, bardzo przydatne jest również wyjaśnienie mu, co robi. W ten sposób upewnisz się, że rozumie proces, a nie tylko kopiuje coś, co widział, co z kolei zapewni, że będzie w stanie zrobić to dobrze w przyszłości. Jeśli komentarze lub wyjaśnienia nie wydają się wystarczające, można poprosić ucznia, by pogłębił swoją wiedzę, ale tylko wtedy, gdy jest to konieczne.

Kiedy uczeń skończy, powinieneś wyjaśnić, które rzeczy można było zrobić lepiej lub inaczej. Wreszcie, praktykant powtórzy proces jeszcze raz, bez zatrzymywania się i bez komentowania, tak jak zrobiłby to każdy inny pracownik. W każdym razie, kiedy dojdziesz do tej ostatniej części kroku trzeciego, pamiętaj, że najprawdopodobniej praktykant nie wykona perfekcyjnej pracy, ani nie zrobi tego wystarczająco szybko. W końcu, dopiero się uczy!

4. Praktyka

Ostatni krok, praktyka, polega na tym, że odsuwasz się i pozwalasz uczniowi spróbować pracy samodzielnie. Jeśli będzie wykonywał pracę sam, będzie czuł „presję”, aby wykonać ją samodzielnie, a w ten sposób zwiększy swoje bezpieczeństwo i niezależność w pracy. Powinieneś pozostać do dyspozycji praktykanta, aby mógł zadawać Ci pytania i rozwiązywać wątpliwości, ale nie nadzorując go bezpośrednio obok.

Jednak brak obecności obok praktykanta nie oznacza braku nadzoru nad wykonywaną pracą. Powinieneś upewnić się, że praca jest wykonywana prawidłowo, korygując praktykanta, jeśli to konieczne, i starając się unikać błędów. W każdym razie, jak już wcześniej wspomniano, nie strofuj praktykanta, Twoje uwagi powinny być zawsze konstruktywne!

Aby zakończyć metodologię, pamiętaj, aby porozmawiać z praktykantem i przeanalizować wykonaną przez niego pracę, pytając go, czy uważa, że nauczył się wszystkiego, co było potrzebne i czy jest coś, co powinno być lepiej lub inaczej wyjaśnione.

Tak czy inaczej, wybór metodologii, która jest odpowiednia dla Twoich potrzeb oznacza, że być może nie wszystko będzie działać dobrze we wszystkich sytuacjach. Jeśli ta metodologia sprawdza się w Twoim przypadku, to świetnie! Ale jeśli nie, nie wahaj się poszukać alternatywnych metod, które zapewnią, że osoba szkolona nauczy się niezbędnych treści I uzyska oczekiwaną praktykę.

Ćwiczenie: Wypełnianie metodologii

Teraz, kiedy już przebrnęliśmy przez teorię metodologii czterech kroków, możemy ją wypróbować i zobaczyć, jak sprawdziłaby się w prawdziwym życiu! W poniższym ćwiczeniu, powinieneś wypełnić szablon metodologii informacjami, które byłyby przydatne w Twoim przypadku.

Na wszelki wypadek podaliśmy kilka pomysłów opartych na przykładzie FOODCOM z poprzednich części tego modułu. Kiedy skończysz, możesz przedyskutować z resztą grupy sposób, w jaki wypełniłeś każdy z kroków metodologii; być może podsuną Ci jakieś pomysły, które mogłyby się sprawdzić również w Twojej firmie!

Ćwiczenie: Metodologia czterech kroków

1. PRZYGOTUJ

Przykład: sporządź listę czynności, które praktykant będzie musiał wykonać. Zbierz informacje o przemyśle spożywczym dla praktykanta.

2. ZADEMONSTRUJ

Przykład: pokaż praktykantowi, jak krok po kroku przeprowadzić badanie rynku w nowym kraju.

3. NAŚLADUJ

Przykład: pozwól praktykantowi przeprowadzić badanie rynku w innym kraju niż ten, który pokazałeś, samodzielnie, ale na wszelki wypadek stojąc obok niego.

4. PRAKTYKA

Przykład: praktykant przeprowadzi kompletne badanie rynku bez Twojego udziału.

Temat dyskusji

Oprócz omówienia wyników poprzedniego ćwiczenia, innym ciekawym punktem dyskusji może być następujący temat:

Czy uważasz, że metodologia czterech kroków jest przydatna we wszystkich przypadkach praktyk? Co zrobiłbyś inaczej? Czy dodałbyś/usunąłbyś któryś z etapów?

Umiejętność zaprojektowania programu szkoleniowego w oparciu o potrzeby edukacyjne praktykantów

Kiedy mówimy o programach WBL lub programach praktyk, jedną z głównych rzeczy, o których należy pamiętać, jest to, że zawsze koncentrują się one na zapewnieniu praktykantowi szkolenia, które jest spójne z jego studiami i przyszłą karierą zawodową. Oznacza to, że są one zazwyczaj skoncentrowane na potrzebach edukacyjnych praktykanta I potrzebach zawodowych firmy. Zazwyczaj, podczas realizacji programu praktyk, opiekun w firmie będzie w bliskim kontakcie z opiekunem akademickim, aby upewnić się, że praktykant, który ma zamiar uczestniczyć w programie, faktycznie ubiega się o wymaganą rolę, ale także, aby zapewnić, że teoria i praktyka będą połączone i będą wzajemnie się uzupełniać.

Kiedy już praktyka jest zrozumiała, relacja z opiekunem naukowym jest zrozumiała i treść jest jasna, jako opiekun w firmie musisz pamiętać o jednej rzeczy: każda osoba jest inna. Oznacza to, że nie każdy uczy się w ten sam sposób i najprawdopodobniej praktykant, którego masz u swego boku na pierwszym roku, nie będzie miał nic wspólnego z praktykantem na drugim roku. Mając to na uwadze, program stworzony dla praktyki powinien być zawsze spersonalizowany pod kątem praktykantów, z uwzględnieniem różnych aspektów:

• Faktyczna wiedza praktykanta: zawsze należy brać pod uwagę wiedzę teoretyczną I praktyczną posiadaną już przez uczestnika szkolenia, w przeciwnym razie, jak wspomniano w poprzednich częściach tego modułu, może dojść do niepotrzebnego powtarzania informacji.
• Unikaj wiedzy ogólnej: wiedza ogólna to zazwyczaj wiedza znana. Oznacza to, że niektórzy praktykanci już znają te ogólne rzeczy, które zamierzasz włączyć do programu. Jeśli nie są one obowiązkowe lub niezbędne, unikaj ich.
• Upewnij się, że rzeczywiście wiesz, co praktykant robi w ośrodku akademickim: w ten sposób zdasz sobie sprawę, w których obszarach musisz z nim popracować, a w  których nie.

 

W każdym razie, na końcu wszystko sprowadza się do jednego: upewnij się, że program jest spersonalizowany dla stażystów, unikając dostarczania ogólnej wiedzy, którą niektórzy praktykanci mogą już posiadać. Niektóre interesujące sposoby, aby to osiągnąć, to na przykład wykorzystanie specjalnych testów do oceny rzeczywistej wiedzy praktykanta lub stworzenie scenariusza przypadku, w którym praktykant musi przejść przez wszystkie etapy w konkretnej pracy.

Ćwiczenie: Poszukiwanie wad programu

Poniższe ćwiczenie pokazuje różne przykłady programów szkoleniowych dla praktykantów przeprowadzonych w firmach. Dla każdego z nich możesz przedyskutować z grupą, czy Twoim zdaniem uwzględniały one potrzeby praktykantów i co można było w nich poprawić.

Temat dyskusji

Oprócz omówienia wyników poprzedniego ćwiczenia, innym ciekawym punktem dyskusji w tej umiejętności może być następujący temat:

Czy programy opracowywane przez opiekunów w przedsiębiorstwach powinny opierać się na potrzebach praktykantów, czy też wyłącznie na potrzebach przedsiębiorstw?