Samoocena

Określenie własnych braków w wiedzy i kompetencjach oraz potrzeb w zakresie uczenia się

Opiekun w firmie powinien być w stanie zidentyfikować potencjalne luki w swoich kompetencjach, które mogą mieć wpływ na jego zdolność do nauczania praktykanta. Użytecznym narzędziem do samooceny tutora wewnątrzzakładowego jest narzędzie 4Export, które pozwala zidentyfikować kompetencje, jakich potrzebują opiekuni wewnątrzzakładowi do opracowania skutecznych materiałów szkoleniowych.

Po dokonaniu samooceny, opiekun powinien zrozumieć przyczyny powstania luki, co ułatwi poszukiwanie sposobu jej uzupełnienia. Na przykład, opiekunowi może brakować wiedzy na temat innowacyjnych metod nauczania i szkolenia lub umiejętności radzenia sobie z uczniami o specjalnych potrzebach.

W celu zapewnienia efektywnego działania opiekuna należy określić kluczowe wskaźniki efektywności, biorąc pod uwagę ustalone cele oraz pożądane produkty i rezultaty praktyki.

Aby opiekun wewnątrz firmy mógł ocenić swoją pracę, konieczne jest, aby wziął pod uwagę następujące wskaźniki:

• Wskaźnik satysfakcji praktykantów
• Wskaźnik zadowolenia praktykantów z firmy
• Wskaźnik frekwencji
• Wzrost liczby działań związanych z internacjonalizacją firmy
• Zwiększona motywacja i poczucie własnej wartości wśród praktykantów
• Lepsze wyniki praktykantów w testach oceniających
• Liczba praktykantów, którzy poprawili swoje oceny od momentu przystąpienia do programu
• Liczba praktykantów, których kierownicy i współpracownicy stwierdzili poprawę postawy i motywacji od momentu przystąpienia do programu
• Liczba praktykantów, którzy wykazali zwiększoną samoocenę
• Liczba praktykantów, którzy ukończyli program praktyk

Opiekun w firmie może oceniać swoją pracę poprzez autorefleksję, obserwację oraz poprzez zbieranie danych ze źródeł zewnętrznych (np. od praktykantów i kierownictwa firmy).

Poniżej znajdują się dwie ankiety, które możesz przekazać praktykantowi i przedstawicielom firmy, aby ocenić ich ogólne zadowolenie z programu praktyk i pracy opiekuna w firmie.

Kwestionariusz dla praktykantów

Proszę zaznaczyć dla każdego stwierdzenia, czy zdecydowanie się Pan(i) nie zgadza (1), nie zgadza się (2), nie potrafi Pan(i) ocenić (3), zgadza się (4), zdecydowanie się zgadza (5)

	1	2	3	4		5
Opiekun był w stanie zrozumieć moje potrzeby i braki kompetencyjne oraz dostosować szkolenie do tych braków	☐	☐	☐		☐	☐
Trener pomaga mi w zastosowaniu tego, czego nauczyłem się w teorii	☐	☐	☐		☐	☐
Metodologia i treść były odpowiednie do moich potrzeb	☐	☐	☐		☐	☐
Nauczyciel stworzył środowisko, w którym czułam się pewnie I mogłam/-em wyrazić swoją opinię	☐	☐	☐		☐	☐
Czułem się akceptowany i szanowany	☐	☐	☐		☐	☐
Prowadzący regularnie przekazywał mi informacje zwrotne, które pomogły mi poprawić i osiągnąć cele szkolenia	☐	☐	☐		☐	☐
Tutor prowadził regularne spotkania i ewaluacje	☐	☐	☐		☐	☐
W przypadku słabych wyników oceny, prowadzący był dostępny w celu udzielenia wskazówek i dostosowania treści i metodologii szkolenia do moich potrzeb.	☐	☐	☐		☐	☐
Opiekun był zawsze dostępny, aby wysłuchać i zapewnić informacje zwrotne i wsparcie w przypadku problemów	☐	☐	☐		☐	☐
Opiekun przyczynił się do znalezienia rozwiązań problemów i zapewnienia sprawnej realizacji praktyki	☐	☐	☐		☐	☐
Czułem się zmotywowany i wspierany przez tutora w firmie	☐	☐	☐		☐	☐
Oceń swoje ogólne zadowolenie z programu praktyk w skali od 1 (bardzo niezadowolony) do 5 (bardzo zadowolony)
Przekaż opiekunowi wskazówki do poprawy (sformułuj je krótko)

 

Kwestionariusz dla przedstawicieli przedsiębiorstwa

Proszę zaznaczyć dla każdego stwierdzenia, czy zdecydowanie się Pan(i) nie zgadza (1), nie zgadza się (2), nie potrafi Pan(i) ocenić (3), zgadza się (4), zdecydowanie się zgadza (5)

	1	2	3	4		5
Jestem zadowolony ze sposobu, w jaki program praktyk został zaprojektowany i wdrożony	☐	☐	☐		☐	☐
Praktyki przyczyniły się do wyszkolenia pracowników, którzy będą wspierać wzrost internacjonalizacji i produktywności firmy.	☐	☐	☐		☐	☐
Metodologia i treść praktyki były dostosowane do potrzeb firmy	☐	☐	☐		☐	☐
Opiekun zapewnił efektywną komunikację i współpracę pomiędzy pracownikami i praktykantami	☐	☐	☐		☐	☐
Opiekun stale monitorował praktykantów i dbał o skuteczność i sukces programu praktyk.	☐	☐	☐		☐	☐
Opiekun prowadził regularne spotkania i oceny praktykantów	☐	☐	☐		☐	☐
W przypadku słabych wyników oceny, opiekun był dostępny w celu udzielenia wskazówek i dostosowania treści i metodologii szkolenia do potrzeb praktykantów	☐	☐	☐		☐	☐
Nauczyciel był zawsze dostępny, aby wysłuchać i zapewnić informacje zwrotne i wsparcie w przypadku problemów	☐	☐	☐		☐	☐
Opiekun przyczynił się do znalezienia rozwiązań problemów i zapewnienia sprawnej realizacji praktyki	☐	☐	☐		☐	☐
Od początku programu praktyk zawodowych wzrosła samoocena i motywacja praktykantów	☒	☐	☐		☐	☐
Od początku programu praktyk zawodowych wyniki praktykantów poprawiły się	☐	☐	☐		☐	☐
Oceń swoje ogólne zadowolenie z programu praktyk w skali od 1 (bardzo niezadowolony) do 5 (bardzo zadowolony)
Przekaż opiekunowi wskazówki do poprawy (sformułuj je krótko)

Scenariusz ćwiczenia

Scenariusz: Jesteś opiekunem praktykanta pracującego w fabryce produkującej obuwie. Próbujesz ocenić swoją pracę w charakterze opiekuna wewnątrzzakładowego. Wyjaśnij, jakie kroki podejmujesz w tym celu i jakie wskaźniki zamierzasz ocenić.

 

Na podstawie wyników przesłanych ankiet stwierdziłeś, że:

• wskaźnik zadowolenia praktykantów z programu praktyk wynosi średnio 3
• wskaźnik zadowolenia przedstawicieli przedsiębiorstwa z programu praktyk wynosi średnio 2
• większość praktykantów uważa, że treść szkolenia nie jest dostosowana do ich potrzeb
• większość praktykantów uważa, że metodologia szkolenia nie jest dostosowana do ich potrzeb
• 2/4 praktykantów nie poprawiło swoich ocen od czasu przystąpienia do programu

Przedyskutujcie w grupach następujące pytania:

• Jak myślisz, w jaki sposób możesz pomóc zwiększyć poziom zadowolenia praktykantów i przedstawicieli przedsiębiorstwa?
• W jaki sposób można się upewnić, że treść szkolenia jest dostosowana do potrzeb praktykantów?
• W jaki sposób można upewnić się, że metodologia szkolenia jest dostosowana do potrzeb praktykantów?
• Jakie są luki szkoleniowe, które należy uzupełnić, aby zwiększyć poziom zadowolenia praktykantów i firmy?

Temat do dyskusji

Przedyskutujcie odpowiedzi udzielone przez każdą z grup i przeanalizujcie podobieństwa i różnice. Następnie przeanalizuj narzędzia dostarczone do samooceny opiekuna wewnątrz firmy i przedyskutuj, czy są one odpowiednie i wystarczające do dokładnej oceny jego pracy.

Określenie odpowiednich opcji szkoleniowych w celu poprawy umiejętności i kompetencji

Opiekunowie wewnętrzni mają do wyboru różne opcje szkoleniowe: nieformalne działania edukacyjne bezpośrednio związane z ich pracą zawodową lub pozostające w ścisłym związku z nią – a mianowicie uczenie się od kolegów, od przełożonych lub starszych specjalistów, uczenie się przez działanie na podstawie własnych zadań zawodowych i uczenie się pod własnym kierunkiem – oraz działania względnie formalne lub zorganizowane, takie jak kursy szkoleniowe, warsztaty, uczenie się w miejscu pracy pod kierunkiem instruktora, a także kształcenie formalne lub studiowanie w celu uzyskania formalnych kwalifikacji. Jak wynika z badań, osoby prowadzące szkolenia w przedsiębiorstwach częściej angażują się w nieformalne działania edukacyjne[1].

W krajach partnerskich dostępne są różne kursy i programy szkoleniowe dla opiekunów wewnętrznych, które oferują aktualnym i potencjalnym opiekunom możliwość rozwijania swoich umiejętności, a także zapewniają uznawane certyfikaty.

W Irlandii, Irlandzki Instytut Szkoleń i Rozwoju (IITD) organizuje kursy we współpracy z kilkoma Instytutami Technologii. Od 2006 r. IITD, we współpracy z National College of Ireland, oferuje trzyletnie studia licencjackie w niepełnym wymiarze godzin w zakresie szkoleń i rozwoju, skierowane do ekspertów ds. zasobów ludzkich pracujących w małych, średnich i dużych przedsiębiorstwach. Stopień ten ma na celu szkolenie ekspertów w takich dziedzinach, jak projektowanie i dostarczanie szkoleń..

O dostępnych możliwościach szkoleniowych można dowiedzieć się z ich strony internetowej.

Kursy szkoleniowe w Polsce koncentrują się głównie na zarządzaniu zasobami ludzkimi. Kursy te pozwalają przyszłym trenerom wewnętrznym rozwinąć odpowiednie kompetencje komunikacyjne i pedagogiczne. Uczestnictwo w takich kursach wiąże się zazwyczaj z uzyskaniem certyfikatu potwierdzającego zdobytą wiedzę.

We Włoszech, Włoskie Stowarzyszenie Trenerów (AIF) oferuje specjalne kursy, certyfikowane przez MIUR (Ministerstwo Edukacji, Uniwersytetów i Badań), mające na celu szkolenie nowych profesjonalnych trenerów. Głównymi tematami kursu szkoleniowego dla trenerów AIF są:

• dialog: umiejętność prowadzenia dialogu z klientami, na tematy nieliniowe, w celu wychwycenia słabych sygnałów doskonalenia osobistego i organizacyjnego
• projektowanie: podstawowe umiejętności niezbędne do przetworzenia danych i podstawowych wymagań wykrytych w fazie analizy i przekształcenia ich w szkolenie, które będzie w stanie wesprzeć organizację w procesie doskonalenia
• dostarczanie: zdolność do sekwencyjnego montażu metodologii nauczania i narzędzi zarządzania klasą, które są zgodne z celem ciągłego doskonalenia uzgodnionym z klientem
• satysfakcja klienta: zdolność do przekształcenia procesu oceny szkolenia w system zbierania, przetwarzania i analizowania danych w celu uzyskania użytecznych informacji dla zwiększenia indywidualnego i powszechnego dobrobytu (AIF).

Oprócz kursów oferowanych przez AIF, istnieje szereg możliwości szkoleniowych oferowanych przez instytucje VET, z możliwością uzyskania uznawanego certyfikatu.

Jeśli chodzi o Hiszpanię, nie ma żadnych możliwości rozwoju i szkolenia dla opiekunów w firmach. Ponadto, aby zostać opiekunem w firmie, nie ma żadnych szczególnych wymagań, z wyjątkiem „twardych umiejętności” i wiedzy specjalistycznej w dziedzinie działalności firmy. W niektórych regionach podjęto inicjatywy mające na celu pomoc opiekunom w firmie w zrozumieniu ich roli w kształceniu zawodowym, takie jak „Podręcznik dla opiekunów w firmie w kształceniu zawodowym” opracowany w Katalonii i dostępny online pod tym linkiem, który koncentruje się na koncepcji i celach kształcenia zawodowego oraz głównych umiejętnościach i obowiązkach opiekuna w firmie. Inne przykłady to „Program szkoleniowy dla opiekunów” z Andaluzji, dostępny pod tym linkiem, lub program szkoleniowy dostępny w Castilla-la-Mancha.

[1] Cedefop (2015). Who trains in small and medium-sized enterprises: characteristics, needs and ways of support. Luxembourg: Publications Office. Cedefop research paper; No 50. http://dx.doi.org/10.2801/304533

Inne możliwości

Opiekunowie wewnętrzni mogą wybierać spośród szerokiej gamy kursów online dostępnych na platformach e-learningowych, aby podnieść swoje kompetencje zawodowe i ogólne, w tym umiejętności aktywnego słuchania, komunikacji i rozwiązywania problemów.

W ramach projektów finansowanych przez UE opracowano specjalne kursy dla instruktorów w przedsiębiorstwach, które oferują aktualnym i potencjalnym instruktorom w przedsiębiorstwach kompleksowy zestaw narzędzi do zarządzania i zapewniania udanych i wysokiej jakości wyników poprzez działania WBL.

Przykładem ścieżki edukacyjnej zaprojektowanej specjalnie dla opiekunów w firmach jest projekt WBL GUARANTEE – Public-Private Alliance to GUARANTEE quality of Work Based Learning, o numerze. 2017-1-IT01-KA202-006161. W ramach projektu opracowano MOOC dla opiekunów wewnątrzzakładowych dostarczający informacji i praktycznych narzędzi do:

– rozwijania nowych umiejętności pedagogicznych, aby zapewnić bardziej owocną relację między opiekunem a użytkownikiem, opartą na wykorzystaniu technik mentorskich i na zwiększeniu zdolności do podnoszenia umiejętności i kompetencji szkoleniowych;

– wzmocnienia zdolności do określania potrzeb i projektowania ścieżek szkoleniowych dostosowanych do konkretnych potrzeb praktykantów oraz umożliwienia rozwoju umiejętności poza formalnych i nieformalnych w miejscu pracy, które mogą być zatwierdzane i uznawane do celów certyfikacji;

– wspierania tworzenia bardziej solidnych relacji z opiekunem w instytucji szkoleniowej, odpowiedzialnym za planowanie i monitorowanie nauki zdobytej przez użytkownika WBL.

WBL Guarantee MOOC można przejść w ciągu zaledwie trzech godzin i będzie się on składał z serii lekcji dotyczących następujących tematów:

• Rola mentora w przedsiębiorstwie i jego relacje z podopiecznym
• Obowiązki opiekuna wewnątrzzakładowego
• Zestaw narzędzi dla opiekuna wewnątrzzakładowego
• Jak zaplanować, zarządzać i ocenić szkolenie

Aby uzyskać dostęp do MOOC, kliknij w link https://wbl.erasmus.site/mooc/login/index.php i utwórz konto; będziesz mógł wtedy uzyskać dostęp do kursu.

Vademecum Mentorów INCLUVET w firmie jest bardzo praktycznym narzędziem dla opiekunów w firmach, którzy mają do czynienia z uczniami mającymi trudności w nauce podczas doświadczeń WBL, zarówno na poziomie krajowym jak i unijnym. Vademecum skutecznie wspiera mentorów podczas całego procesu WBL. Dostarcza ono również przykładów materiałów źródłowych dostępnych dla grupy docelowej w celu dobrego zarządzania WBL w kontekście miejsca pracy.

Vademecum jest zorganizowane w następujących 6 obszarach tematycznych:

1) Procedury wyboru i właściwego dopasowania osoby uczącej się do miejsca pracy;

2) Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy dla uczącego się w miejscu pracy;

3) Przygotowanie ucznia przed rozpoczęciem ścieżki WBL we współpracy z pedagogiem szkolnym/trenerem;

4) Opracowanie Indywidualnego Planu Nauki studenta;

5) Narzędzia i procedury debriefingu do wykorzystania z uczniami podczas WBL, aby pomóc im w refleksji nad tym, czego się nauczyli;

6) Bieżąca i końcowa ocena osoby uczącej się.

Vademecum jest dostępne na stronie internetowej INCLUVET https://www.incluvet.eu/intellectual-outputs.html w językach: angielskim, niemieckim, francuskim, włoskim, hiszpańskim i polskim.

Scenariusz ćwiczenia

Jesteś trenerem w firmie i chciałbyś rozwinąć swoją wiedzę i umiejętności, aby zwiększyć efektywność programów praktyk. W szczególności chciałbyś wzmocnić swoją zdolność do dostarczania skutecznego programu szkoleniowego, który spełnia potrzeby praktykantów i potrzeby firmy, w tym potrzeby internacjonalizacji.

Co byś zrobił?

Poszukaj i wypełnij tabelę z najbardziej odpowiednimi opcjami szkoleniowymi dostępnymi w Twoim kraju, a następnie wybierz te, które uważasz za najbardziej odpowiednie dla Twoich potrzeb.

Opcje treningu fizycznego
Opcje szkoleń online

Temat do dyskusji

Przedyskutuj jakość dostępnych opcji szkoleniowych. Czy uważasz, że spełniają one Twoje potrzeby? Czy masz sugestie dotyczące potencjalnych szkoleń, które pozwolą trenerom wewnętrznym rozwinąć swoje kompetencje?

Zdolność do poszukiwania i wykorzystywania nowych metodologii i narzędzi

Wybór metodologii i narzędzi, które aktualny lub potencjalny trener w firmie wybierze, aby rozwinąć swoją wiedzę i umiejętności, będzie zależał od jego potrzeb szkoleniowych.

Według badania przeprowadzonego przez CEDEFOP[1] nie ma obowiązkowych wymagań kwalifikacyjnych, aby zostać trenerem w firmie. Wyniki badania wskazały na fakt, że najczęściej zadania lub obowiązki szkoleniowe powierzane są pracownikom na podstawie ich dużego doświadczenia w dziedzinie, w której pracują, i rzadziej posiadają oni certyfikaty związane ze szkoleniami. Dlatego potencjalnie każdy pracownik zatrudniony w firmie może przejąć to zadanie za zgodą swojego przełożonego.

Metodologia nauczania dla opiekunów w firmie

[1] Cedefop (2015). Who trains in small and medium-sized enterprises: characteristics, needs and ways of support. Luxembourg: Publications Office. Cedefop research paper; No 50. http://dx.doi.org/10.2801/304533

Scenariusz ćwiczenia

Określ dla każdego stwierdzenia najbardziej odpowiednie narzędzie/metodologię nauczania, które wybrałbyś/wybrałabyś do rozwijania konkretnych umiejętności jako trener w firmie. Poszukaj w Internecie i zidentyfikuj najbardziej odpowiednie ścieżki szkoleniowe i narzędzia oferowane w Twoim kraju. Możesz również wziąć pod uwagę narzędzia wymienione w poprzednim rozdziale.

Chcesz wzmocnić swoje umiejętności w zakresie projektowania i prowadzenia szkoleń
Chciałbyś zwiększyć swoje umiejętności komunikacyjne i poprawić interakcję z praktykantami
Chciałbyś wzmocnić swoje umiejętności pedagogiczne
Chcesz poznać skuteczne metodologie szkoleniowe
Chciałbyś podjąć formalną ścieżkę szkoleniową i uzyskać formalne kwalifikacje jako Trener
Chcesz dowiedzieć się więcej o programach praktyk zawodowych i obowiązkach opiekunów w firmie w ramach programów praktyk zawodowych.
Chciałbyś wzmocnić swoją umiejętność postępowania z uczniami o specjalnych potrzebach.

Temat do dyskusji

Omówienie wyników ćwiczenia i określenie najbardziej efektywnych i odpowiednich metodologii uczenia się i narzędzi dla opiekunów w firmach na poziomie krajowym i unijnym.